rozwiń ›

Dodatki i świadczenia ZUS

Oprócz podstawowej emerytury, wielu seniorom przysługują dodatkowe świadczenia pieniężne, które mają wspierać ich w codziennych wydatkach – zwłaszcza w obliczu rosnących kosztów życia. Warto wiedzieć, jakie dodatki można otrzymać z urzędu i co zrobić, by nie przegapić należnych pieniędzy.

Reklama

Dodatek pielęgnacyjny

  • Przysługuje osobom po 75. roku życia oraz każdemu, kto ma orzeczenie o całkowitej niezdolności do samodzielnej egzystencji.
  • Obecnie wynosi około 350 zł miesięcznie i jest wypłacany niezależnie od wysokości innych dochodów.

Ryczałt energetyczny

Od 1 marca 2025 roku wysokość ryczałtu energetycznego wynosi 312,71 zł miesięcznie. Świadczenie to jest wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i ma na celu wsparcie w pokryciu kosztów energii elektrycznej, gazu czy ogrzewania.

Ryczałt przysługuje określonym grupom osób, w tym:

  • kombatantom oraz osobom działającym na rzecz niepodległości Polski,
  • ofiarom represji wojennych i okresu powojennego,
  • żołnierzom przymusowo zatrudnianym w ramach zastępczej służby wojskowej,
  • wdowom i wdowcom po wyżej wymienionych osobach, pobierającym po nich rentę rodzinną.

Aby otrzymać ryczałt energetyczny, należy złożyć odpowiedni wniosek w ZUS oraz dołączyć wymagane dokumenty potwierdzające uprawnienia. Formularz wniosku (ZUS-ERK) jest dostępny w placówkach ZUS oraz na stronie internetowej instytucji.

15. emerytura

To dodatkowa wypłata w formie zwrotu nadpłaconego podatku (od 300 do około 400 zł) dla osób o niższych świadczeniach. Wypłaty rozpoczęły się w lutym 2025 – aby dostać środki, wystarczy wniosek do ZUS lub skorzystanie z automatycznego systemu rozliczeń.

Ulgi podatkowe – co odliczyć od PIT?

Choć wielu seniorów nie musi już martwić się o comiesięczne rozliczenia z fiskusem, warto wiedzieć, że także na emeryturze można skorzystać z ulg podatkowych. Odpowiednie odliczenia w rocznym PIT mogą przynieść realne oszczędności – zwłaszcza jeśli emeryt dorabia, ponosi koszty leczenia lub wspiera organizacje społeczne. Oto najważniejsze ulgi, z których mogą skorzystać osoby starsze.

PIT-0 dla emerytów

Reklama

W 2025 r. dochody z emerytury nieprzekraczające 85 528 zł rocznie są zwolnione z podatku. To rozwiązanie korzystne szczególnie dla osób, które dorabiają, a jednocześnie nie chcą tracić uprawnień emerytalnych.

Ulga na leki i rehabilitację

Emeryci mogą odliczyć w PIT koszty zakupu leków (ulgę farmaceutyczną) oraz wydatki na usługi i sprzęt rehabilitacyjny. Wystarczą faktury ‒ nawet zwrot 7,75% poniesionych kosztów może przynieść kilkaset złotych korzyści.

Darowizny i internet

Jak każdy podatnik, senior może odliczyć darowizny na cele charytatywne (np. na rzecz organizacji pożytku publicznego) oraz wydatki na dostęp do internetu – maksymalnie do 760 zł rocznie.

Transport taniej lub za darmo

Dla wielu emerytów transport to codzienna konieczność – ale też szansa na większą niezależność. Na szczęście wiek emerytalny oznacza również szereg zniżek na przejazdy, zarówno lokalne, jak i dalekobieżne. Sprawdź, kiedy wystarczy dowód osobisty, a kiedy warto wyrobić legitymację, by podróżować taniej – czasem nawet za darmo.

Kolej

Seniorzy po 60. roku życia kupują bilety PKP Intercity i u regionalnych przewoźników z ulgą 30%. Wystarczy okazać legitymację emeryta-rencisty lub dowód osobisty.

Komunikacja miejska

Większość miast oferuje 50% zniżki dla emerytów, a po ukończeniu 70 lub 75 lat – przejazdy całkowicie bezpłatne. Szczegóły zależą od uchwał rad gmin; opłaca się sprawdzić zasady w Twoim mieście.

PKS, FlixBus i inni przewoźnicy

Autobusy międzymiastowe często honorują rabaty dla seniorów sięgające 10–50%. Warto pytać przy zakupie biletu.

Kultura, rozrywka i rekreacja

Emerytura to nie tylko czas odpoczynku, ale i szansa na rozwijanie pasji – bez pośpiechu, za to z przyjemnością. Seniorzy mogą korzystać z wielu zniżek w instytucjach kultury i programów aktywizujących, które nie tylko urozmaicają codzienność, ale też sprzyjają zdrowiu i integracji. Warto też pamiętać o ulgowym traktowaniu w opłatach za RTV – to kolejny sposób, by odciążyć domowy budżet.

Muzea, kina, teatry

Zniżki od 30 do 50% na bilety w instytucjach kultury – z legitymacją emeryta lub Ogólnopolską Kartą Seniora (OKS). Niektóre muzea udostępniają dni, kiedy seniorzy wchodzą za symboliczną „złotówkę”.

Zajęcia dla seniorów

Kluby seniora, Uniwersytety Trzeciego Wieku i miejskie ośrodki kultury proponują tańsze kursy językowe, taneczne czy zajęcia gimnastyczne. Często wystarczy zgłosić się do lokalnej placówki i za niewielką składkę skorzystać z całorocznych programów.

Zwolnienie z abonamentu RTV

Emeryci po 75. roku życia są zwolnieni z opłat abonamentowych za radio i telewizję. Wniosek składa się za pośrednictwem Poczty Polskiej.

Turystyka i sanatoria

Podróże nie muszą kończyć się wraz z przejściem na emeryturę – wręcz przeciwnie. Seniorzy mogą korzystać z atrakcyjnych ofert wypoczynku, zarówno zdrowotnego, jak i turystycznego. Sanatoria pomagają odzyskać siły i poprawić kondycję, a specjalne pakiety w hotelach pozwalają odpocząć taniej i bez tłumów. Wystarczy dobrze zaplanować i skorzystać z przysługujących ulg.

Turnusy NFZ i ZUS

Dostępne są bezpłatne lub częściowo refundowane pobyty w sanatoriach oraz uzdrowiskach. Emeryt może zgłosić się na turnus rehabilitacyjny organizowany przez NFZ, a dodatkowo skorzystać z oferty odpłatnych turnusów ZUS z preferencyjną ceną.

Oferty „senior week”

Hotele i biura podróży coraz częściej wprowadzają pakiety z rabatami do 50% poza szczytem sezonu. Warto pytać o zniżki przy rezerwacji.

Karty i programy lokalne

Nie wszystkie ulgi są zapisane w ustawach – wiele zależy od lokalnych inicjatyw i programów. Dlatego warto wiedzieć, jakie dokumenty i karty mogą otworzyć seniorom drzwi do dodatkowych zniżek. Od legitymacji ZUS po Ogólnopolską Kartę Seniora czy regionalne programy gminne – to prosty sposób, by zyskać dostęp do tańszych usług, wydarzeń i zakupów w całej Polsce.

Legitymacja emeryta ZUS

Wydawana automatycznie, uprawnia do większości ustawowych zniżek (transport, kultura, zdrowie).

Ogólnopolska Karta Seniora (OKS)

Za niewielką opłatą lub za darmo można wyrobić OKS w Stowarzyszeniu MANKO, lub u partnerów lokalnych. Pozwala na rabaty w ponad 3 000 punktach: aptekach, restauracjach, sklepach, kinach.

Samorządowe programy senioralne

Coraz więcej gmin wprowadza własne karty seniora lub usługi:

  • bezpłatne baseny,
  • biblioteki,
  • zniżki na wydarzenia sportowe i kulturalne.

Emerytura z ulgą – korzystaj, ile się da

Dzięki licznym ulgom, dodatkom i rabatom emerytura może być nie tylko spokojnym okresem odpoczynku, lecz także czasem realizacji pasji i podróży. Warto śledzić informacje na stronach ZUS, NFZ i lokalnych urzędów, a także pytać w punktach sprzedaży biletów czy kasach instytucji kultury. Korzystaj z przysługujących praw – odliczaj wydatki, jeździj taniej i nie rezygnuj z życia towarzyskiego ani kulturalnego!